İlçesi : Merkez
Mahalle/Köyü : Gemilerçekeği Mahallesi
Kadastral Durum : : Pafta: 28 Ada: 270 Parsel: 1
Karar / Tarih :14. 02. 1986 / 1917
Yapım Tarihi :Nisan 1884
Yaptıran :Hortumoğlu
Yapı Tipi :Cami
Caminin yerinde eskiden hayır sahibi bir kişi olan Hortumoğlu tarafından yaptırılmış bir mescidin bulunduğu, bu mescidin zamanla harap olması nedeni ile Sarı Alemdarzade tarafından Nisan 1884 (Cemaziyel Ahir 1301 H.) tarihinde şimdiki caminin inşa ettirildiği, giriş kapısı üzerindeki kitabesinde yazılıdır. Kâgir sistemde inşa edilen yapı, uzunlamasına dikdörtgen planlıdır (12 X 15 m.). Malzeme bakımından beden duvarlarında yonu, kapı ve pencere sövelerinde kesme bazalt taş kullanılmıştır. Son cemaat yeri bulunmayan caminin çokgen planlı ve tek şerefeli minaresi kuzeybatı köşesinde yer alır. Yapı içten ahşap tavan, dıştan dört omuzlu kırma çatı ile örtülüdür.
Caminin kuzey cephesi ortasında bulunan giriş kapısı önündeki sahanlığa iki taraflı 11 basamaklı bir merdiven ile ulaşılır. Giriş kapısı, düz atkı taşlı, dikdörtgen formlu, iki kanatlı ve ahşaptır. Giriş üzerindeki kitabesi mermer olup, sülüs hatlı yazılar kitabe yüzeyine açılmış 24 adet pano içerisine yerleştirilmiştir. Girişin iki yanında düz atkı taşlı, dikdörtgen formlu ve demir şebekeli birer pencere bulunmaktadır. Üst sırada sivri kemerli üç adet pencere vardır. Pencere formları bütün cephelerde aynıdır. Güney cephede üstte ve altta ikişer; doğu cephede üstte ve altta üçer; batı cephede altta üç, üstte dört adet pencere vardır. Batı cephedeki alt sıra pencerelerinden kuzeyde olanı sonradan kapatılmıştır. Yapıda cepheler, kademeli ahşap bir saçakla son bulur. Yapının kırma çatılı örtüsü, alaturka kiremitle kaplanmıştır.
Yapının iç mekânı, oldukça sadedir. Beden duvarlarında herhangi bir süsleme unsuruna yer verilmemiştir. Kesme taş işçilikli ve beşgen nişli mihrabın iki yanında kübik bir kaide üzerinden yükselen iki adet sütunce vardır. Sütunceler üstte sade bir kornişle son bulur. Alınlığında yer alan kitabede, sülüs yazı ile “Âl-i İmran” suresi 37. ayetten alınan “Küllemâ dehale aleyhâ Zekeriyye’l-Mihrâb” (Zekeriya onun yanına mihraba her girdikçe…) yazısı ile Allah, Muhammed, dört halife ile Hasan ve Hüseyin isimleri yazılıdır. Mihrabın hemen batısında bulunan minber ahşaptır. Minber basit işçilikli olup, korkuluk kısmı, üç sıra kare ahşap panoların birer atlamalı olarak yerleştirilmesi ile oluşturulmuştur. Kadınlar mahfili, dört adet ahşap taşıyıcı üzerine oturur. Mahfile, girişin doğusunda yer alan ahşap bir merdiven ile ulaşılır. Ajur tekniği ile yapılmış mahfil şebekeleri son restorasyonda parmaklık şeklinde yenilenmiştir. Caminin taban ve tavanı ahşap olup, tavanda yer alan dilimli göbek, süsleme bakımından dikkat çeken en önemli uygulamadır.
Eser-i ibkâyı name her zamanda bâis oldukça
Müberrât ile âlem … olmaktadır âli
Bina etmiş idi bu mescidi vakt-i evvelde
Hayır sahiplerinden Hortumoğlu sarf edüb malı
Vakit geçtikçe kimse bakmamış git git harab olmuş
Nice yıl böyle kalmıştı salât-ı hamseden hali
Şereflendikçe semti ihtiyaca düştüler ..
Yenilenmekti baştan başa … hep âmali
Buna Sarı Alemdarzadeyi kıldı hüda layık
Sağ oldukça cihanda böyle şeyler olsun eşgali
Yanında çeşmeyi balâya nakl etti esasından
Yerini kıldı ilave mescide ol zâtın ikbâli
Temel kazdı yeniden kurdu bir âli bina hakka
Silindi hatırından herkesin eski harap hali
Elinden gelse hep varın bütün hayrata sarf eyler
Hakikatta yalan olmaz bulunmaz dersem emsali
İmamın eski vakfına ilave kıldı bir bahçe
Görüldükçe sorulsun hizmetinde bir gün ihmali
Müezzin yok idi ihdas edüp bir bahçe vakfetti
Kayıt düştü sicil-i vakfa şimdi oldu ikmâli
Muvaffak eylesün Mevla nice hayr u müberrata
Sururiyetle geçsin her günü dünyada her sâli
Bin üç yüz bir cemaziyel ahirinde …
Henüz İzzet Kapudana müyesser oldu ikmali
Kaynakça:
- Giresun Kent Kültürü- Giresun Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları/